برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفت‌وگو با موضوع بررسی نظام افكار سنجی و برآورد انتخاباتی در ایران و با حضور دكتر محسن فینی زاده مدیر مركز پژوهشی بتا به روی آنتن رفت.
محسن فینی زاده با تاكید بر اینكه نباید بر هر چیزی كه منتشر می‌شود كلمه نظرسنجی را اطلاق كرد، گفت: باید از نظرسنجی علمی استفاده شود اما بعضی از روش‌هایی كه برای نظرسنجی انجام می‌شود سفارشی هستند و در معركه‌های علمی این نوع نظرسنجی‌ها به هیچ وجه قابل قبول نیست.
وی با ذكر مثال ادامه داد: مدتی پیش نظرسنجی را مشاهده كردم كه اعلام كرده بودند به هزار نفر تلفن زدیم و ۴۰۰ نفر جواب تلفن ندادند و با ۶۰۰ تماس تلفنی نظرسنجی انجام داده‌ایم! مشخص است كه نظرسنجی منتشر شده به هیچ وجه قابل اتكا نیست و حتی در حد یك پژوهش دانشگاهی هم نیست.
مدیر مركز پژوهشی بتا با اشاره به اینكه در چند سال گذشته در حوزه «بیگ دیتا» یا همان كلان داده‌ها كارهای مطالعاتی گسترده انجام داده، اظهار كرد: در سال‌های ۹۵ و ۹۶ اوج پیش بینی مبتنی بر كلان داده‌ها بود و یك فرایند پیشینی برای آن وجود داشت اما هم اكنون یك لوگو پایین یك نظرسنجی می‌گذارند و می‌گویند فلان مجموعه چنین موضوعی را پیش بینی كرده است.
فینی زاده با تصریح بر اینكه انجام نظرسنجی‌های علمی در دنیا قابل پذیرش است، بیان كرد: در كشورمان هر زمان نظرسنجی‌های علمی صورت گرفته است بیش از ۸۰ درصد نتایج درست بوده است یا حداقل بخش زیادی از آن با ضریب خطاهایی كه دارد قابل قبول بوده است.
وی از مبهم بودن بسیاری از نظرسنجی‌ها و منابع آنها گفت و اشاره كرد: گاها گفته می‌شود فلان مركز فلان نظرسنجی را با چنین اعدادی منتشر كرده است اما اصلا مشخص نیست این اعداد از كجا آمده است و بعدها اگر هم اشتباه آن مشخص شود، آن مركز جوابگو نخواهد بود. اساسا آبرو و اعتباری هم ندارد كه بگوییم آبرو و اعتیار آن مركز می‌رود.
وی با اذعان به نبود ساختار درست برای نظرسنجی در كشور گفت: فرآیندهای علمی نظرسنجی دارای چندین روش مورد تائید جهانی هستند و بسته به اینكه پیمایش و نظرسنجی تلفنی، میدانی و بر اساس داده‌ها باشد پاسخ‌ها استخراج می‌شود. روش‌های قابل قبول و امتحان شده جهانی و داخلی در انجام نظرسنجی‌ها وجود دارد كه باید بر اساس آنها این كار انجام شود.
مدیر مركز پژوهشی بتا در مصاحبه با رادیو گفت‌وگو با اشاره به اینكه در انتخابات سال ۱۳۹۲ یكی از مراكز خارجی، نظرسنجی دقیقی از نتایج انتخابات انجام داد، اظهار كرد: شاید به نظر برسد مراكز نظرسنجی خارجی به سختی بتوانند نظرسنجی دقیقی انجام دهند اما واقعیت آن است كه امكان دسترسی به مخاطب در هر فضایی محیا شود می‌توان پیش بینی و نظرسنجی را انجام داد.
وی از تنوع گسترده شیوه‌های نظرسنجی گفت و بیان كرد: اگر نمونه‌ها درست باشد و نوع طراحی سوال‌ها به خوبی انجام شده باشد قطعا نظرسنجی هم علمی و جواب آن معتبر خواهد بود. اگر دوربین صدا و سیما را در دست بگیریم و در سطح شهر نظرسنجی كنیم، میزان مشاركت در انتخابات صد در صد خواهد بود و این نشان می‌دهد حتی اگر این نوع نظرسنجی هم به درستی مدیریت نشود، پاسخ‌های نظرسنجی درست نخواهد بود.
فینی زاده انجام فرآیندهای نظرسنجی به شیوه‌ای علمی را مهمترین معیار برای معتبر بودن یك نظرسنجی عنوان و اظهار كرد: البته تمام افكارسنجی‌ها ضریب خطا دارند و بسته به جامعه نمونه‌ای كه مورد پرسش قرار می‌گیرند همواره چند درصد ضریب خطا اعلام می‌شود.
ثبت ديدگاه